Ыйманын сактап өлгөн ар бир адам шапаатка
жетишет. Зухаа сүрөсүнүн: "Албетте: Раббиң
сага [шапаат кылуу мүмкүнчүлүгү жана абдан көп нимат] берет,
сен да ыраазы болосуң” деген маанидеги бешинчи аят-и кариманын
тафсиринде Расулуллах алейхиссалам: "Үммөтүмөн бир киши Тозокто
калса ыраазы болбойм”, - деп айтты. Шапаатка ээ боло алуу үчүн ыйман
менен өлүү шарт. Ыймандуу өлгөндөр да түбөлүк кутулууга жетишти деген маанини
билдирет.
Хадиси шарифтерде айтылды:
"Кыяматта шапаат кыламын. "Эй,
Рабби, жүрөгүндө кымындай болсо да ыйманы барларды Бейишке киргиз", - деп
айтамын. Алар Бейишке киришет. Анан жүрөгүндө аз бир нерсе болгондорго:
"Бейишке киргиле", - деп айтамын.” [Бухари]
"Акыретте алгач шапаат кылган жана шапааты
кабыл болгон адам мен боломун.” [Ибни Мажа]
"Үммөтүмөн ширк менен өлбөгөн ар
кимге Аллахтын уруксаты менен шапаат кыламын.” [Бухари, Муслим]
"Кыямат күнү эң алгач мен шапаат
кыламын.” [Муслим]
"Ар пайгамбардын мустажаб [кабыл болгон] бир дубасы бар. Мен дубамды үммөтүмө
шапаат кылуу үчүн акыретке калтырдым.” [Бухари]
"Менден мурда эч бир пайгамбарга
берилбеген беш нерсенин бири шапаат. Ширк менен өлбөгөн [ыймандуу өлгөн] ар кимге шапаат
кыламын.” [Баззар]
"Үммөтүмөн чоң күнөө кылгандарга
шапаат кыламын.” [Имам
Ахмед, Насаи]
Пайгамбарыбыз алейхиссалам күнөөкөрлөргө шапаат
кыламын деп билдиргенде Хазрети Абуддарда: "Ыйманы болгон ууру жана
занилер (зина кылган адамдар) дагы шапаатка жетишеби?” – деп сурады. "Ооба,
аларга дагы шапаат кыламын”,- деп жооп берди. (Хатиб)
"Күнөөсү көп болгондорго шапаат
кыламын.” [Хатиб]
"Напсилерине алданып калгандарга
шапаат кыламын.” [Дайлами]
"Кыяматта кумдан да көп адамга шапаат
кыламын.” [Табарани]
"Кыяматта: "Эй, Рабби, кымындай
болсо да ыйманы барларды Бейишке киргиз!” – деп айтамын. Баары шапаатым менен
Бейишке кирет.” [Бухари]
"Шапаатыма ишенбеген адам ага жете
албайт.” [Шира]
"Шапаатыма эң ылайыктуу болгон адам -
мага эң көп салават окуган адам.” [Тирмизи]
"Үммөтүмөн артта калгандар жокпу
деген кабатыр менен Бейишке кирсем дагы тактыма отурбаймын. Аллаху таалага:
"Эй, Рабби, үммөтүм үммөтүм”, - деп айтам. Раббим: "Үммөтүңө эмне
кылуумду каалайсың?” – деп сурайт. Мен: "Эй, Рабби, алардын сурагын
тезирээк бүтүрө көр, кыйынчылыктардан кутулушсун”, - деп айтамын.
Тозоктуктардын тизмеси мага берилет. Аларга шапаат кыламын. Жада калса,
Тозоктун сакчысы Малик: "Үммөтүңөн жазалана турган эч кимди калтырбадың”,
- дейт.” [Байхаки,
Табарани]
"Раббиң сага [акыретте түрлүү ниматтар, шапаат уруксаты] берет,
сен да кубанып, ыраазы болосуң” деген маанидеги Зухаа сүрөсүнүн
бешинчи аят-и каримасы түшкөндө, Расулуллах алейхиссалам: "Үммөтүмөн
бир киши Тозокто калса ыраазы болдум деп айтпаймын”, - дегени
тафсирлерде билдирилген. (Тыбйан)